Een goede publieke ontwerppraktijk begint met goede professionals. In Nederland neemt het aantal ontwerpopleidingen dat zich richt op ontwerpen voor, in en met de maatschappij toe. Binnen deze opleidingen worden de ontwerpers van de toekomst opgeleid. Maar hoe wordt er gewerkt aan de ontwikkeling van publieke ontwerppraktijken in deze opleidingen? Hoe wordt kennis over de publieke sector en de overheid bijgebracht? En over samenwerking met publieke partners? Wat zijn de vaardigheden en houdingen die nodig zijn om effectief te opereren in bestuurlijke contexten? En hoe kunnen we samenwerken en leren van elkaar om samen meer impact te maken op maatschappelijke uitdagingen?
Over PONT: Een lerend netwerk voor publieke ontwerppraktijken
De Publieke Ontwerppraktijk (PONT) wil de kennis, organisatiecultuur en infrastructuur ontwikkelen om een ontwerpende aanpak effectief toe te passen binnen publieke organisaties. PONT doet dit samen met een groot netwerk van ontwerpers, ambtenaren, beleidsmakers, publieke professionals en onderzoekers. Het doel? Gezamenlijk maatschappelijke uitdagingen aanpakken door te experimenteren met een ontwerpende aanpak en kennis en ervaringen daarover uit te wisselen. Ook binnen opleidingen wordt actief gewerkt aan deze uitdagingen, al gebeurt dit vaak nog binnen de grenzen van de eigen opleiding of onderwijsinstelling.
PONT richt zich niet specifiek op het onderwijs, al zien we zeker belang in het uit te wisselen met en tussen opleidingen die de nieuwe generatie ontwerpers in huis hebben. Daar worden de zaadjes voor de toekomst tenslotte gepland. PONT ziet kansen om een breder netwerk op te bouwen waarin we samen kunnen leren en werken aan een sterkere positionering om meer impact te maken nu en in de toekomst.
Over het PONT Onderwijsverbond: een stap naar samenwerking
Om dit netwerk te realiseren, initieert PONT een Onderwijsverbond: een informele samenwerking tussen opleidingen die zich bezighouden met ontwerp voor maatschappelijke vraagstukken. Gedurende de looptijd van het programma PONT, tot en met 2026, krijgen onderwijsinstellingen de kans om actief deel te nemen en ervaringen uit te wisselen.
De vraagstukken van vandaag en morgen vragen om professionals die zich kunnen verhouden tot complexiteit en goed kunnen samenwerken met publieke partners. In dit netwerk deelt PONT haar kennis, inzichten en tools die binnen het programma zijn ontwikkeld, om te toetsen hoe deze aansluiten bij en werken binnen een onderwijscontext. Daarnaast kunnen deelnemende opleidingen onderling kennis uitwisselen over casussen, methodes en tools om een ontwerpende aanpak in te zetten voor maatschappelijke vraagstukken. Wat kunnen we leren van elkaar? Wat gaat er heel goed en waar lopen verschillende opleidingen tegenaan?
Meer dan alleen leren: naar een sterker narratief
Een doel van het Onderwijsverbond is ook om het verhaal over de waarde van ontwerpen en ontwerpende aanpakken voor complexe maatschappelijke vraagstukken te versterken. Dit kan betekenen dat er behoefte ontstaat aan een gemeenschappelijke taal en begrippenkader – of dat er juist voor wordt gekozen om (bepaalde) verschillen te behouden of te benadrukken. Een sterker en scherper narratief over ontwerpen binnen de publieke sector biedt ruimte voor diversiteit en mogelijke samenwerking tussen opleidingen. Daarnaast helpt het om gezamenlijk beter te profileren en ruimte te maken voor ontwerpend werk binnen de publieke sector.